توافقنامه برنامه توسعه اقتصاد دانش بنیان
گذار از اقتصاد سنتی به اقتصاد پیشران، بدون توجه به الزامات نهادی اقتصاد دانشبنیان امکانپذیر نخواهد بود. توجه جدی به ماهیت، نقش و تاثیرگذاری بازیگران کلیدی اقتصاد دانشبنیان یکی از اصلیترین الزامات توسعه اقتصادی میباشد. ایجاد نوآوری در همه کشورها توسط بنگاههای بزرگ صورت میگیرد چرا که بهواسطه منابع و شایستگیهای لازم علاوه بر تاثیر مستقیم در ایجاد اشتغال و توسعه درآمدهای ملی، با خلق فناوریهای جدید و اشاعه آن در سایر بخشها، نفوذ فناوری را در اقتصاد کشور افزایش میدهد. به همین منظور معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان به منظور تحقق اهداف اسناد بالادستی بخصوص قانون جهش تولید دانشبنیان و سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، برنامه همکاری با شرکتهای پیشگام دانشبنیان خصوصی در صنایع غیرهمگن را در دستور کار خود قرار میدهد.
این توافقنامه فیمابین معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری از یک طرف و انجمن ملی شرکتهای صنایع پیشرفته صنعت و معدن ، مطابق با مفاد ذیل منعقد و لازمالاجرا میشود.
ماده 1- موضوع و مدت اجرایی توافقنامه:
همکاری و تعامل معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان با انجمن ملی شرکتهای صنایع پیشرفته و دانشبنیان صنعت و معدن به منظور ارتقاء تابآوری، توسعه بازارهای صادراتی، ایجاد کنسیرسیومهای نوآوری و فناوری میباشد.
این برنامه مشتمل بر دو مرحله اجرایی خواهد بود که مرحله اول از نیمه دوم سال 1402 لغایت 1404 و مرحله دوم از 1404 لغایت 1408 میباشد. به منظور دستیابی و تحقق مفاد و مواد توافقنامه کلیه خط مشیها، مسئولیتها و برنامه نقشهراه در دو محور تکنولوژی و بازار ترسیم میشود.
ماده 2- محورها و چارچوبهای توافقنامه:
شناسایی و احصاء چالشها و نیازهای توسعه محصولات دانشبنیان و ارائه راه حلهای مبتکرانه جهت تکمیل زنجیره ارزش، ارتقاء تابآوری و رفع نیازهای ملی در تولید و ساخت مواد اولیه؛
توانمندیهای فناورانه و نوآورانه جهت حفظ مزیت رقابتی محصولات دانشبنیان در دو سطح داخلی و بینالمللی؛
تقویت ابزارهای تامین مالی و سرمایهگذاری شرکتهای دانشبنیان؛
مدیریت رقابت شرکتهای دانشبنیان در زمینه تولید محصولات دانشبنیان مشابه با رویکرد ارتقاءکیفیت در سطح بینالمللی؛
فرهنگسازی افزایش تقاضای محصولات دانشبنیان در داخل کشور؛
شبکهسازی و تقویت همکاری شرکتهای دانشبنیان با هدف مشارکت در تولید و توسعه محصول؛
ایجاد همکاری مشترک فیمابین صنایع بزرگ و شرکتهای دانشبنیان به منظور تولید محصول جدید، توسعه محصول، ارتقاء کیفیت و توسعه بازارهای صادراتی از طریق ایجاد کنسرسیومها؛
تعمیق دانش و فرآیندهای موجود به منظور پاسخگویی و ارائه راهکار مشخص در حوزههای مختلف با همکاری شرکتهای دانشبنیان؛
رفع نیازهای ملی و ارتقاء تابآوری؛
ایجاد برندهای دارای پتانسیل رشد، توسعه بازارهای صادراتی، افزایش رقابتپذیری بینالمللی پایدار و افزایش سهم از اقتصاد جهانی.
ماده 3- اهداف مشترک:
افزایش 5 برابری سهم فروش شرکتهای عضو انجمن با حذف اثر تورم تا انتهای برنامه دوم؛
افزایش 2 برابری اعضا انجمن تا انتهای برنامه دوم.
ماده 5- برنامه اجرایی رشد صادرات:
الف) بازارهای هدف صادراتی بر اساس محصول-کشور در شرکتهای عضو انجمن در مدت 3 ماه تدوین میشود. این برنامه در دیبرخانه مشترک پایش و مصوب میشود و هر ساله مورد بازنگری قرار میگیرد. برنامه زمانبندی تحقق اهداف، حمایت مالی، جذب سرمایه و سرمایهگذاری، بیمه سرمایهگذاری، ایجاد خطوط اعتباری، در دبیرخانه مشترک بررسی و برنامه اجرایی ظرف 6 ماه تدوین و تصویب میشود.
ب) به منظور تعریف کلانپروژه و یا تولید مشترک در بازارهای هدف صادراتی، انجمن میبایست ضمن امکان سنجی فنی و اقتصادی، نسبت به تهیه طرح تجاری، حضور در بازار و یا توسعه بازار، میزان مشارکت سرمایهگذار خارجی، قرارداد، برنامه اجرایی، مجریان پروژه و ... به دبیرخانه مشترک ارائه نماید.
ج) پیشنهادهای انجمن برای تولید فراسرزمینی و تولید مشترک با طرفهای خارجی به دبیرخانه مشترک معرفی میشود که درصورت تصویب در دبیرخانه، تامین مالی از طریق بازار سرمایه یا روشهای دیگر در اولویت معاونت قرار میگیرد. دبیرخانه مشترک تلاش مینماید از طریق معاونت، اقدامات لازم برای اینکه محصول تولیدی فراسرزمینی در بازار ایران به عنوان محصول ایرانی شناسایی شود و تابع مقررات حمایت از تولید داخل در کشور قرار گیرد.
د) کلیه برنامه بازارهای هدف صادراتی و نیز تحقیق و تولید مشترک با طرف خارجی، زمانبندی تحقق اهداف، حمایت مالی، جذب سرمایه، مشارکت و سرمایهگذاری خارجی در دبیرخانه مشترک بررسی، پایش و تصویب میشود.
ه) پیگیری، نظارت، ارزیابی حسن انجام کار شرکتهای عضو انجمن در دبیرخانه مشترک انجام و تایید میشود.
ماده 6- برنامه اجرایی رفع موانع تولید، رشد فروش داخلی و ایجاد هم افزایی:
الف) به منظور محقق شدن افزایش فروش اعضای انجمن، پروژههای توسعهای اعضا در دبیرخانه مشترک بررسی شده و ابزارها و حمایتها متناسب با اندازه پروژه تعیین میشود. پیشرفت این پروژهها در بازههای شش ماهه پایش و هر نوع حمایتی متناسب با پیشرفت آنها عملیاتی خواهد شد.
ب) انجمن نسبت به شناسایی و احصاء نیازهای فناورانه اعضاء و نحوه مشارکت شرکتهای دانشبنیان دررفع این نیازها اقدام مینماید. این نیازهای فناورانه به دیبرخانه مشترک ارائه و در صورت تصویب در برنامههای توسعه تکنولوژی قرار خواهد گرفت. همچنین انجمن به منظور شبکهسازی و مشارکت شرکتهای نوپا در رفع نیازهای فناورانه نسبت به ایجاد کنسرسیوم، مشارکت مدنی و مشارکت حقوقی با شرکتهای عضو انجمن اقدام مینماید. میزان و نحوه حمایتهای مورد نیاز در دبیرخانه مشترک تدوین و مصوب خواهد شد. گزارش رفع نیازهای فناورانه و دستاوردهای حاصل از آن در پایان هر سال بصورت کتابچه چاپ میشود.
ج) انجمن به منظور جلوگیری از رقابت فزاینده (over competition) شرکتهای داخلی با محصول مشابه، اقدام به ایجاد کنسرسیوم و همکاری در تولید یا طراحی محصول مشترک مینماید. انجمن در هر 3 ماه نسبت به شناسایی این موارد اقدام نموده و ضمن ارائه گزارش در دبیرخانه مشترک به انعقاد قرارداد همکاری و مشارکت کمک مینماید. میزان و نحوه حمایتهای مورد نیاز در دبیرخانه مشترک تدوین و مصوب خواهد شد.
د) به منظور حمایت از تولید دانشبنیان در راستای قانون جهش تولید، رفع موانع تولید، فرهنگسازی خرید تولیدات داخل، دبیرخانه مشترک امور مرتبط با تعرفه بازرگانی، تخصیص ارز، امور مرتبط با تسهیلات و سرمایهگذاری، ارتباطات با وزارتخانههای مرتبط را تسهیل مینماید.
ه) انجمن محصولات مشابه تولیدی در شرکتهای دولتی یا عمومی با تولیدات دانشبنیان را به دبیرخانه مشترک گزارش مینماید. دبیرخانه مشترک موضوع را جهت بررسی به کمیته حمایت از محصولات و خدمات دانشبنیان ذیل شورای راهبری فناوریها و تولیدات دانشبنیان ارجاع مینماید.
و) به منظور جلب همکاری و جذب سرمایهگذاری صنایع بزرگ برای همکاری با شرکتهای عضو انجمن، دبیرخانه مشترک ظرف مدت شش ماه نسبت به تدوین برنامه و مدل مشارکت و حمایتهای مربوطه اقدام می نماید.